Үш айда 2,8 мың этникалық қазақ қандас мәртебесін алды
Биыл 1 наурыздағы жағдай бойынша, 2 мың 800 этникалық қазақ тарихи отанымен табысып, қандас мәртебесін алды, деп хабарлайды аlmaty-akshamy.kz.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметінше, жалпы 1991 жылдан бері республикаға 1 млн 131,1 мың этникалық қазақ оралған.
Жыл басынан Қазақстанға келген қандастардың жартысы (49,6%) Қытайдан, 31,9%-ы Өзбекстаннан, 6,8%-ы Түрікменстаннан, 6,5%-ы Моңғолиядан, 3,9%-ы Ресейден және 1,3%-ы басқа елдерден келген.
1 наурыздағы жағдай бойынша еңбекке қабілетті жастағы этникалық қоныс аударушылар саны 58,7%, еңбекке қабілетті жастан кіші 31,9% және зейнеткерлер 9,4% болды.
Еңбекке қабілетті жастағы қандастардың ішінен білім деңгейі бойынша 16,9%-ы – жоғары білімді, 21,3%-ының орта кәсіптік білімі бар, 55,3%-ы – жалпы орта білімді және 6,5%-ының білімі жоқ.
Қоныс аударған этникалық қазақтар республиканың түрлі өңіріне қоныстанды.
Сонымен бірге қандастарды қоныстандыру үшін еңбек күші тапшы мына өңірлер анықталды:
- Ақмола
- Абай
- Қостанай
- Павлодар
- Шығыс Қазақстан
- Солтүстік Қазақстан облыстары.
Қоныстандыру өңірлерінде 2023 жылға арналған қандастарды қабылдау квотасы 2 мың 433 адам болды. 2023 жылғы 1 науырыздағы жағдай бойынша қоныстандыру өңірлеріне 607 қандас қоныс аударды.
Жоғарыда аталған өңірлерге қоныстанған қандастарға көшуге субсидия түрінде мемлекеттік қолдау шаралары ұсынылады:
- Бір мезгілде отағасына және отбасының әрбір мүшесіне 70 АЕК (258,4 мың теңге) мөлшерінде;
- тұрғын үй жалдауға және коммуналдық қызметтерге ақы төлеуге – бір жыл ішінде 15-тен 30 АЕК (55,3-тен 110,7 мың теңгеге дейін) мөлшерінде.
Жыл басынан бері 144 қандасқа түрлі қолдау шаралары көрсетілді. Атап айтқанда, 143 адам тұрақты жұмысқа орналасты.
Сонымен қатар, ерікті қоныс аударудың тиімділігін арттыру мақсатында азаматтарды солтүстік өңірлерге қоныс аударуға қатысатын жұмыс берушілерді қолдау бойынша институционалдық шаралар қабылданды. Тұрғын үй сатып алу, салу немесе ипотекалық тұрғын үй қарыздары бойынша бастапқы жарнаның бір бөлігін жабу үшін экономикалық ұтқырлық сертификаты тұрғын үй құнының 50%-ы немесе бір отбасына 4,28 млн теңгеге дейін мөлшерінде біржолғы өтеусіз және қайтарымсыз негізде енгізілді.
Еске сала кетсек, 2023 жылы пилоттық режимде Қазақстан елшіліктері арқылы «бір терезе» қағидаты бойынша қандас мәртебесін беру тетігі іске асырылып жатыр. Пилоттық жоба шеңберінде елімізге келу, жұмыс орны, тұрғын үй беру мүмкіндіктері туралы мәселені шешуге және республика аумағына кірмей-ақ қандас мәртебесін алуға болады. Бүгінде этникалық қазақтардан жаңа форматта 6 мың 203 өтініш қабылданды.
