Бүгін - Дүниежүзілік иммунитет күні
2002 жылдан бастап жыл сайын Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының бастамасымен 1 наурыз - Дүниежүзілік иммунитет күні ретінде аталып өтеді, деп хабарлайды Аlmaty-akshamy.kz BAQ.KZ-ке сілтеме жасап.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, адамдардың тек 10%-ында аурудан қорғайтын иммунитет бар. Тағы 10% туа біткен иммунитет тапшылығы бар: олар өте жиі ауырады. Қалған 80% -ында иммундық жүйенің күші өмір салты мен жағдайларына байланысты.
Иммундық жүйе ана құрсағында қалыптасады. Ол туғаннан бастап ана сүтімен қамтамасыз етіледі. Адамның өсу кезеңінде ұйқының бұзылуы, теңгерімсіз тамақтану, дұрыс таңдалмаған физикалық белсенділік, экология және салауатты өмір салтынан бас тарту иммундық жүйенің функцияларын төмендетеді.
Кардиология және ішкі аурулар ғылыми-зерттеу институты Республикалық аллергологиялық орталығының басшысы, аллерголог-иммунолог дәрігер Арай Батырбаеваның айтуынша, клиникалық иммунологтар қауымдастығының зерттеулері барлық елдің тұрғындарының 7 пайыздан 15 пайызға дейін әлсіреуден зардап шегетінін көрсетті.
Кім тәуекел тобына жатады?
Жаңа туылған нәрестелерде иммунитет жетілмеген, сондықтан 6 айдан 12 айға дейінгі баланы қорғауда емшек сүтімен емізу және дисбактериоздың алдын алу үлкен рөл атқарады.
Көбінесе иммунитет стресс пен ауыр жүктемелермен төмендейді. Сондықтан тәуекел тобына ғарышкерлер, ұшқыштар, бизнесмендер, кәсіби спортшылар және т.б. жатады. Тәуекел тобына сонымен қатар жұмыс ерекшеліктеріне байланысты ұйқы, тамақтану режимдерін сақтамауға мәжбүр адамдар жатады. Қарт адамдар да тәуекел тобында.
Иммунитет біз таңдаған өмір салтына шамамен 50% байланысты. Иммунитетті жиі стрестер, дұрыс тамақтанбау, үнемі ұйқының бұзылуы, тым көп физикалық белсенділік және керісінше, пассивті өмір салты төмендетеді. Және, әрине, жаман әдеттер - темекі шегу, алкоголь, есірткі.
Бірінші иммуномодулятор - иммундық жүйені ынталандыратын зат ана сүті. Ана сүтінде жасушалардың пайда болуына қажетті заттар - қорғаушылар бар. Олар баланың денесін оның иммундық жүйесі қалыптасқанша қорғайды.
Иммунитет иммундық жүйенің «жасушаларының» 80%-ы орналасқан ішектің жұмысына байланысты. Бұл біздің жейтін нәрсенің бәрі көрінбейтін қорғаушыларымызды әлсіретеді немесе күшейтеді дегенді білдіреді. Көкөністер мен жемістер, өсімдік тағамдары рационның 50% құрауы керек. Құрамында бифидо пен лактобактерия бар ашытылған сүт өнімдері патогендік микробтарға қарсы қорғаныс тосқауылын жасайды. Тазартылған қанттың артық болуы иммундық жүйені төмендетеді, инфекциялармен күресетін антиденелердің белсенділігін төмендетеді.
Антибиотиктерді бақылаусыз қабылдау иммундық жүйеге де пайда әкелмейді. Ең бастысы, өзін-өзі емдеуге болмайды. Дәрі-дәрмекті тек дәрігер тағайындай алады.
Бұл қарапайым ережелер иммундық жүйені нығайтуға көмектеседі:
- Күнделікті таза ауа;
- Дұрыс тамақтану;
- Жаман әдеттерге жоқ дейміз!;
- Ұйқыны қаңдырыңыз! Демалыс күндері ұйқының орнын толтыру - созылмалы шаршаудың тікелей жолы;
- Қалыпты физикалық белсенділік бұлшық еттерді қатайтады, артық салмақты «тастауға» көмектеседі, ұйқыны жақсартады;
– Иммунитеттің басты жауларының бірі – стресс. Ең қауіптісі - адам өз эмоцияларына төтеп бере алмайтын кез. Психикалық күйзелістерден құтылудың рецепті: егер сіз жағдайды өзгерте алмасаңыз, оны әдеттегідей қабылдаңыз.
