Дағдарыс орталығы қандай көмек береді?
Өңірлік коммуникациялар қызметінің алаңында Алматы қаласының дағдарыс орталығы өкілдерінің қатысуымен брифинг өтті.
«Дағдарыс орталықтары одағы» заңды тұлғалар бірлестігінің басқарма төрағасы Зульфия Байсақова елдегі тұрмыстық зорлық-зомбылық мәселесі өте өзекті болып қала беретінін және құзыретті органдардың ғана емес, бүкіл қоғамның араласуын талап ететінін атап өтті, деп хабарлайды Almaty-akshamy.kz.
Зульфия Байсақова 1998 жылы Қазақстан әйелдерге қатысты кемсітушіліктің барлық нысандарын жою туралы Конвенцияны ратификациялағанын еске салды. 2009 жылы елде «Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу туралы» заң қабылданды, ал 2016 жылы тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарын толық оңалту және әлеуметтендіру үшін арнайы әлеуметтік қызметтер стандарты қабылданды. Дәл сол кезден бастап дағдарыс орталықтары дами бастады.
«Тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына арналған баспаналар да бар. Бірақ әлі де проблемалар бар, өйткені тұрмыстық зорлық-зомбылық туралы заң және профилактикалық жұмыс әлі тиісті деңгейде емес. Іс жүзінде әрбір үшінші отбасында зорлық - зомбылықтың бір түрі бар - бұл физикалық, психологиялық, экономикалық немесе сексуалды зорлық-зомбылық. Біз зерттеуді Фридрих Эберт қорымен бірге жүргіздік, онда әрбір алтыншы бала зорлық-зомбылықтың куәсі болып табылады. Яғни, бір миллион бала зорлық-зомбылықтың куәсі, ата-анасы сияқты қорқыныш пен сұмдықты көріп, сезінеді. Өкінішке қарай, бүгінгі таңда бізде оларды оңалту бойынша бағдарламалар әзірленбеген», - деді ол.
Журналистердің сұрақтарына жауап бере отырып, сарапшы тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбанының бірыңғай портреті жоқ екенін атап өтті. Әйелдер жасына, этносына, әлеуметтік мәртебесіне, білім деңгейіне, тұрғылықты жеріне және т.б. қарамастан зорлық-зомбылыққа ұшырауы мүмкін.
«Соңғы оқиғалар көрсеткендей, кез келген әйел немесе қыз тұрмыстық зорлық-зомбылықтың құрбаны болуы мүмкін. Менің ойымша, жәбірленушінің ерекше бейнесі жоқ. Тек соңғы жылдары көптеген жас әйелдердің бізге жүгінуі таң қалдырып отыр. Мысалы, жасы жиырма бестегі келіншек, үш-төрт баласы бар, бірақ білімі жоқ. Мұндай жағдайларда біз өз ісін толық емес жұмыспен ұйымдастыру үшін бастапқы дағдыларды алу үшін міндетті түрде кәсіптік білім беру сабақтарын өткіземіз», - деді З. Байсақова.
Тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарын оңалту тақырыбын жалғастыра отырып, «Жан – Сая» дағдарыс орталығының заңгері Гүлшара Сапарова олардың әлеуметтенуі, жұмыс табуға қалай көмектесетіні туралы айтып берді.
«Бақытты отбасы» қалалық орталықтарында жәбірленушілер бүгінгі таңда сұранысқа ие СММ және мобилография мамандықтарының біреуі бойынша бір айлық курстардан өтеді. Осы мамандықты игере отырып, әйелдер алғашқы табыстарын табады, олар баланы балабақшаға жіберуге, психологтармен жұмыс істеуге мүмкіндік алады. Бізде, атап өткендей, агрессорлармен де жұмыс жүргізілуде. Отбасылар түзету бағдарламасынан өтіп, дағдарыстық жағдайдан бірге шығатын отбасылар бар», - деп бөлісті ол.
Зульфия Байсақова атап өткендей, психологиялық, заң көмегін және әлеуметтік қызметтердің басқа да түрлерін көрсететін дағдарыс орталықтарын дамыту мәселесі де маңызды болып қала береді.
«Бұл мәселе бойынша ел бойынша қажеттіліктің 15 пайызы ғана жабылды. Сондықтан бүкіл Қазақстан бойынша, атап айтқанда ауылдық жерлерде дағдарыс орталықтарын дамыту қажеттілігі туралы мәселе өткір тұр. Біздің ойымызша, агрессормен жұмыс істеу бағдарламаларын дамыту өте маңызды, өйткені дағдарыс орталықтары тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбанына көмек көрсетеді, ал әйел өзінің алдында тұрған проблеманы түсінудің жаңа деңгейіне шығады. Оған жан-жақты көмек көрсетіледі, содан кейін ол отбасына оралуға дайын. Бірақ қайтып оралғанда, ол бірдей агрессорды бірдей принциптермен, бірдей көзқарастармен көреді. Сондықтан оның мінез-құлқын өзгерту бойынша жұмыс өзекті болып табылады, оны бүгінде дағдарыс орталықтарының одағы Қазақстандағы басқа ұйымдармен бірге жасайды», - деп толықтырды З. Байсақова
Сарапшылар тұрмыстық зорлық-зомбылық жағдайында дереу көмекке жүгінуді ұсынады. Ең алдымен, 102 нөмірі бойынша құқық қорғау органдарына хабарласу қажет. Полиция қызметкерлерінің жәбірленушіге көмектесуден бас тартуға құқығы жоқ. Әрі қарай, агрессордан құпиялылық пен қорғауға кепілдік беретін дағдарыс орталықтарынан көмек сұраңыз.
«150» сенім телефоны арқылы анонимді көмек алуға болады. Бізде WhatsApp арқылы хабарласуға болатын телефондар да бар 8 701 - 450 - 3 - 450 қауіп төнген жағдайда. Қорғау құралдарының болуы және оларды пайдалана білу маңызды», - деп бөлісті спикер.
