Қатты шаршаудың ұйқыға әсері қандай?

Ұйқы мен спортты қалай үйлестіруге болады? 

Кардио және темір күйзеліс гормондарын өңдеуге мүмкіндік береді.

Спорт және ұйқы - бір-біріне барынша жақсы әсер ететін процестер. Бастысы, екеуіне де салауатты өмір салтын сақтаудың ережелерін естен шығармай ұстану керек. Ондай болмаған жағдайда, адамның ұйқысы бұзылып, физикалық күш түсіруден күтілгендей нәтиже шықпайды. Спорт пен ұйқының дұрыс мөлшерін қалай келтіру керектігін РЕН-тв-ға берген сұхбатында сомнолог София Черкасова айтты, деп хабарлайды Almaty-akshamy.kz тілшісі.

Шаршау молекулалары

Маманның айтуынша, спорт ұйқыға бірден бірнеше бағыттар бойынша әсер етеді.

 «Адам физикалық тұрғыда шаршаған кезде, ұйқы әлдеқайда күшейе түседі әрі қалыпқа келтіру қасиетіне ие болады. Физикалық күш түсірудің әсерінен аденозин көбірек бөлінеді. Бұл, басқаша айтқанда, «шаршаудың сигналды молекулалары» деп аталады. Осының арқасында адам қатты ұйықтайды», - дейді Черкасова.

Физикалық күш салудың арқасында ұйқының үшінші кезеңі - терең және баяу ұйқының ұзақтығы артады. Дәл сол кезде дененің физикалық ресурстары қалпына келеді.

Ұйықтау қажеттілігі

Егер сіз спортпен үйлесімді түрде айналыссаңыз, бәріне деген қажеттілік азаяды.

 «Көп ұйықтаған сайын ұйқың қанбайды деген түсінік бар. Бұл сөз шындыққа жанасады. Адамда қозғалыс аз болғанда, оның пассивті жағдайы, шаршағыштық, ұйқышылдық жағдайлары араласып кетеді. Бұдан шығатын нәтиже – түсініксіз, адамның өзін «қирағандай» сезінуі. Адам спортпен үнемі шұғылданғанда, сергектік пен ұйқы нақты шегін біледі. Ол тіпті әдеттегіден азырақ ұйықтайды», - деп нақтылады дәрігер.

Күйзеліспен күрес

Спорт жылдам ұйықтауды тездетеді. Бұл фактор үнемі күйзелісте жүретіндер үшін маңызды.

 «Дененің физикалық белсенділігі кезінде ағзамыз күйзеліс жағдайында, жағымсыз жаңалықтар, мазасыз ойлар мазалағанда және т.б. жағдайларда туындаған кортизол және адреналин гормондарын өңдейді», - дейді Черкасова.

Сомнологтар физикалық күш түсіруді күйзеліске «бой алдырмай», тез ұйықтап, қатты ұйықтау үшін тамаша тәсіл деп санайды.

Кардио және темір

Көптеген зерттеулерге сәйкес, кардиожүктемелер ұйқы үшін ең пайдалы.

 «Адам шаршап, терлеп, өзін қалай сезінетінін сезіну үшін импульсі жоғарылаған аэробты, монотонды жүктеме», - деп кеңес береді маман.

Ұйқы үшін оңтайлы ең аз кардио жүктеме-күніне 30-40 минут және аптасына төрт-бес рет.

Ұйқының соңғы екі сағатында кардиоға, ал ұйқыға дейін төрт сағат қалғанда күштік жүктеме түсірмеу керек. Ондай жағдайда спортшы жүйке жүйесін шамадан тыс қоздырып, ұйықтар алдында төсегінде біраз дөңбекшуі мүмкін. Ал оянғаннан кейін жарты сағат көлемінде  физикалық тұрғыда бірден жаттыға бастаған дұрыс емес, Дұрысы, ағзаның толықтай оянуына мүмкіндік беру керек.