Жосықсыз жер пайдаланушылардан тағы 2,6 млн га жер алынуда
1,8 млн га жайылым тәркіленді.
Қазақстанның Ауыл шаруашылығы министрлігі үш жыл ішінде 8,1 млн га пайдаланылмайтын ауыл шаруашылығы жерін анықтады. Биыл тағы 5 млн га жерді анықтап, айналымға қайтару жоспарланған. Бұл туралы Жер ресурстарын басқару комитетінің төрағасы Мұрат Теміржанов мәлімдеді, деп хабарлайды Almaty-akshmy.kz Eldala.kz сілтеме жасап.
Ол "Ақпараттық-есептеу орталығы" АҚ (АЕО) ғарыштық мониторингі нәтижесінде 2020 жылы 8,3 млн га пайдаланылмайтын жер анықталғанын атап өтті. Бірақ алынған ғарыш түсірілімдерін кейіннен инспекторлар қайта тексереді.
Сонымен қатар, 2019-2021 жылдары жер инспекторлары дәстүрлі тәсілмен, яғни егістікке бару арқылы 8,1 млн га пайдаланылмайтын жерді анықтады.
"8,1 га-дан 3,4 млн га дереу айналымға қайтарылды және жер пайдаланушылар оларды өз еркімен пайдалануға кірісті. 2,1 млн га мемлекетке қайтарылды, 2,6 млн га бойынша қазіргі уақытта қайтару жұмыстары жалғасуда", - деп нақтылады Теміржанов.
Ол космомониторинг жердің екі түрі – егістік және жайылым бойынша жүргізілетінін түсіндірді.
"8,3 млн га-ның 7,6 млн га жайылымдық жерлер құрады, біздің сөзге тиек етіп отырған дәл осы жайылымдық жерлер. Пайдаланылмайтын жайылымдар ғарыштық емес, цифрлық мониторинг арқылы, екі дерекқорды – МЖК ААЖ және АСЖ базасын интеграциялау арқылы анықталады. Дәлірек айтқанда, бекітілген нормативтерге сәйкес жайылымдардың жүктемесін есептеу. Біз, осы саладағы мамандар ретінде, әдістемелердің жетілмегендігін атап өтеміз және бүгінгі күні жер учаскелерін заңсыз іс-әрекеттерді немесе алып қоюды болдырмау үшін міндетті түрде жерүсті әдісімен қайта тексеру жүргізу қажет екендігіне сенімдіміз", - деді Теміржанов.
Комитет төрағасы өткен жылдың қаңтар айында Мемлекет басшысы бос және тиімсіз пайдаланылатын жайылымдарды алып қою бойынша жұмыс жүргізуді тапсырғанын еске салды.
"2021 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін 1,8 млн га жайылым тәркіленді. Сонымен қатар, өткен жылы жер реформасы бойынша комиссия құрылған болатын. 1 қаңтардан бастап заң нормалары күшіне енді. Келесі нормалар енгізілді: пайдаланылмайтын жерлерді қайтару бойынша экономикалық ынталандыру бөлігінде - бұл пайдаланылмайтын ауыл шаруашылығы жерлеріне мөлшерлемелерді 10-нан 20 есеге арттыру, пайдаланылмайтын жерлерді алып қою мерзімдері қатарынан 2 жылдан 1 жылға дейін қысқартылды. Мен өткен кезеңдегі ең үлкен жетістік - мемлекеттік бақылаудың вертикалын қалпына келтіру, атап айтқанда, облыстық жер инспекцияларын жергілікті атқарушы органдардан орталық мемлекеттік органға, дәлірек айтқанда жер ресурстарын басқару комитетіне қайтару деп санаймын", - деді Теміржанов.
Ол комитет осы мәселеде тәртіп орнату үшін барлық қажетті шараларды қабылдап жатқанын атап өтті.
"25 наурызда мен барлық жер ресурстарын басқару департаменттеріне барлық өңірлерге хат жолдадым. Онда мен оларды өзектендіруді және дереу егжей-тегжейлі талдау жүргізуді және екінші деңгейдегі банктер мен басқа да қаржы мекемелерінің кепіліндегі ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелері бойынша ақпаратты жинақтауды өтіндім. ЕДБ-де кепілге қойылған, сондай-ақ меншікке немесе жер пайдалануға өткен банктердің пайдаланылмайтын ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерін мәжбүрлеп алып қою жөніндегі шараларды күшейту", - деп түйіндеді Теміржанов.
Бұған дейін космомониторинг мәселесіне ауыл шаруашылығы министрі Ербол Қарашөкеев түсініктеме берген болатын. Ол сынға қарамастан, Ауыл шаруашылығы министрлігі космомониторинг деректерін пайдалануды жалғастырып жатқанын, бірақ Qolday ұсынған суреттер сапасының төмендігін ескере отырып, барлық анықталған учаскелерді инспекторлар қайта тексеріп жатқанын атап өтті.
"50% расталмайды, себебі суреттер сапасы төмен, олар еркін нарықта қабылданады. Біздің инспекторлар тексерген кезде, бұл учаскелерде бір нәрсе өсіп жатқаны белгілі болды. Жер біреуге тиесілі екенін ескере отырып, бұл қайта тексеру процесі міндетті, сондықтан инспекторлар аяқтай барып, бәрін тексеруі керек. Әйтпесе, біз сот ісіне араласамыз", - деді министр.
Ол космомониторингтің дәлдігі 100%-ға дейін жеткізілмейінше, Ауыл шаруашылығы министрлігі қайта тексеру әдісін қолдануды жалғастыратынын атап өтті.
"Біз мұндай суреттерді шамамен 40 млн га алдық. Үш жыл ішінде біз 8,1 миллион гектар пайдаланылмайтын жерді таптық. Биыл бұл жұмысты 5 млн-ға дейін жеткізгіміз келеді. Жұмыс қарқынды жүріп жатыр, біз нақты жоспарлар қоямыз және осы жылы және келесі жылдары белсенді түрде жалғастырғымыз келеді", - деп атап өтті Ербол Қарашөкеев.
