Алматыда коммуналдық қызметтердің тарифтері қалай өзгерді?

Алматыда коммуналдық қызметтердің тарифтері қалай өзгерді?
almaty-akshamy.kz

ҚР Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу комитетінің Алматы қаласы бойынша департаментінің басшысы Әсел Бөденееваның мәлімдеуінше «Тарифті инвестицияларға айырбастау» бағдарламасын іске асыруды жалғастыруға байланысты 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап тарифтер:

  • сумен жабдықтау бойынша уақытша өтемдік тарифті ескере отырып («Алматы Су» ШЖҚ МКК): орташа түсім – 95,47 теңге/м3 ҚҚС-сыз (12,85%) халық үшін 50,42 теңге/м3 ҚҚС-сыз (2,2%);
  • су бұру бойынша («Алматы Су» ШЖҚ МКК): орташа өнімділік - 53,27 теңге/м3 ҚҚС-сыз (5%) халық үшін 29,23 теңге/м3 ҚҚС-сыз (10%);
    жылумен жабдықтау бойынша («Алматы жылу жүйесі» ЖШС): орташа тариф 9 725,45 теңге/ҚҚС-сыз Гкал (6,2%) халық үшін 7 194,77 теңге/ҚҚС-сыз
  • Гкал (15%);
  • электр энергиясын беру бойынша («Алатау Жарық Компаниясы» ШЖҚ МКК): ҚҚС-сыз 8,87 теңге/кВтсағ (6,7%) өзгерді.

Әсел Бөденееваның сөзінше, «Тарифті инвестицияларға айырбастау» бағдарламасын іске асыру 2029 жылға дейін көзделген. 2024 жылы 2023 жылға қарағанда коммуналдық қызметтер тарифтерінің өсуі орташа есеппен 6%, халық үшін шамамен 9% -ды құрады. 

2023 жылы «Алатау Жарық Компаниясы» АҚ, «Алматы Су» ШЖҚ МКК, «Алматы жылу жүйесі» ЖШС және «Алматыжылужайэнерго» ЖШС инвестициялық бағдарламаларына өзгерістер енгізілді. Көрсетілген табиғи монополиялар субъектілері 2023 жылы жаңартылды:
- 30,8 км сумен жабдықтау желілері, 
- 2,3 км кәріз желілері, 
- 1,2 км жылумен жабдықтау желілері, 
- 20,8 км электр желілері, 
- электр энергиясын беру бойынша қызмет көрсетуге тартылған 622 бірлік жабдық, 
- жылу энергиясын өндіру бойынша қызмет көрсетуге тартылған 89 бірлік жабдық. 

Тозудың төмендеуіне қол жеткізілді:
- «Алатау Жарық Компаниясы» АҚ 1,42%, 
- «Алматы жылу жүйесі» ЖШС 1,3%, 
- «Алматыжылужайэнерго» ЖШС 1,2%, 
- «Алматы Су» ШЖҚ МКК сумен жабдықтау бойынша 0,3% - ға, су бұру бойынша 0,07% - ға.

Сондай-ақ, шығындарды азайту:
- «Алатау Жарық Компаниясы» АҚ 0,02 %, 
- «Алматы жылу жүйесі» ЖШС 2,41%, 
- «Алматы Су» ШЖҚ МКК сумен жабдықтау бойынша 1,13% құрады.

Негізгі жабдықтар мен коммуналдық желілердің 2024 жылға арналған ағымдағы тозу жағдайы:

  • «Алатау Жарық Компаниясы» АҚ 91,25%, 
  • «Алматы жылу жүйесі» ЖШС 57,9%, 
  • «Алматыжылужайэнерго» ЖШС 66,7%, 
  • «Алматы Су» ШЖҚ МКК сумен жабдықтау бойынша 55,6% - ға, су бұру бойынша 56,82% - ға.

ӨКҚ спикерінің айтуынша, бағдарламаны іске асыру жалғасуда. Осылайша, 2024 жылы кәсіпорындар бойынша тозудың орташа 0,98% – ға төмендеуі күтілуде (АЖЖ – 0,9%, АЖК – 2,4%, АЖЖЭ – 1,2%, Алматы Су СЖ – 0,3%, СБ-0,11%).

Сонымен қатар, 2024 жылға арналған инвестициялық бағдарламалардың қосымша іс-шараларының сомасы:
- «Алатау Жарық Компаниясы» АҚ 12 786 121 мың теңгені құрады;
- «Алматы Су» ШЖҚ МКК сумен жабдықтау бойынша 2 439 660 мың теңге, су бұру бойынша 17 616 542 мың теңге, оның ішінде бюджет қаражаты 15 000 000 мың теңге, меншікті 1 616 542 мың теңге;
- «Алматыжылужайэнерго» ЖШС 3 187 256,39 мың теңге, оның ішінде  
2 450 000 мың теңге жергілікті бюджет қаражаты, 737 256,39 өз қаражаты;
- «Алматы жылу жүесі» ЖШС 14 478 918,72 мың теңге, оның ішінде 11 073 285,03 мың теңге жергілікті бюджет қаражаты, 3 405 633,69 мың теңге меншікті қаражат.

Сондай-ақ, 2024 жылы «Тарифті инвестицияларға айырбастау» бағдарламасын іске асыру шеңберінде «Алматы электр станциялары» АҚ инвестициялық бағдарламасына өзгерістер енгізілді. Департамент басшысының хабарлауынша, биыл 1 наурыздан бастап бірыңғай сатып алушы моделін енгізуге және орташа айлық жалақының өзгеруіне байланысты электр энергиясына бағаның өзгеруі күтілуде.

Мәселен, орташа еңбек тарифі ҚҚС-сыз 28,00 теңге/кВтсағ құрайды, 
- халық үшін тариф ҚҚС-сыз 25,55 (+10%) теңге/кВтсағ, 
- заңды тұлғалар үшін ҚҚС-сыз 29,73 (+11%) теңге/кВтсағ, 
- бюджеттік ұйымдар үшін ҚҚС-сыз 32,73 (-10%) теңге/кВтсағ, 
- ӘМАТ (әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары) өндірушілері үшін ҚҚС-сыз 28 теңге/кВтсағ.

Өз кезегінде тұтыну көлеміне қарай сараланған тарифтер мыналарды құрайды:
- Бірінші деңгейдегі ҚҚС-сыз 23,16 теңге/кВтсағ, 
- Екінші деңгейдегі тариф ҚҚС-сыз 30,66 теңге / кВтсағ, 
- Үшінші деңгейдегі тариф ҚҚС-сыз 38,33 теңге/кВтсағ.

Жеке шот бойынша орташа 208 кВтсағ тұтыну кезінде халық үшін орташа чектің өсуі 506 теңгені құрайды.

«Электр энергиясына тарифтерді саралауды жою жөніндегі жоба шеңберінде Департамент 8,7% мөлшерінде көрсеткішке қол жеткізді (орташа көрсеткіш пен халық үшін тариф арасындағы алшақтық)», - деп толықтырды Әсел Бөденеева.