Алматыда алдағы қыс қалай болатынына синоптик маусымдық болжам жасады
Алматы қаласының Өңірлік коммуникациялар қызметінің мамандары «Қазгидромет» РМК ұзақ мерзімді ауа райы болжамдары басқармасының басшысы Жұлдыз Исабековадан сұхбат алды.
- Қайырлы күн! Бізге уақыт бөлгеніңізге рақметІһ! Бұл біздегі жаңа формат – онлайн-сұхбат.
- Қайырлы күн! Мұндай ынтымақтастыққа қуаныштымыз, айта кететіні, бұл – консультативтік маусымдық болжам.
- Синоптиктер уәде бермейді, бірақ болжам жасайды деген сөз бар. Болжамдар сәйкес келмей қалатын кездер бола ма? Ұзақ мерзімге жасалған ауа-райы болжамы қаншалықты нақты?
- Алматы қаласы бойынша алдағы күндер мен қысқы кезеңге арналған болжамды айтқым келді. Алдағы күндері қалада жауын-шашынсыз ауа райы күтіледі. Ертең температура фоны + 15 - 17 градусқа дейін көтеріледі. 23 қарашада күндіз жаңбыр жауады, кейде қатты жаңбыр жауады. Ауа температурасының күрт төмендеуі + 5 + 7 градусқа дейін. Алда жауын-шашынсыз ауа райы күтіледі және ал қараша айының соңына қарай жауын-шашын, жаңбыр, қар, желдің күшеюі және температура фонының төмендеуі болжанады. Бірақ егер желтоқсан айы туралы айтатын болсақ, онда желтоқсанның бірінші онкүндігінде ауа температурасының ауытқуы күтіледі: түнде-5-10 – дан - 10-15 – ке дейін, ал күндіз-0-5-тен 0-5-ке дейін аяз. Желтоқсанның екінші онкүндігінде температураның жоғарылауы болжанады. Күндіз +2 +7 градусқа дейін. Желтоқсанның үшінші онкүндігінде ауа температурасының түнде 7-12 аяздан 2-7 аязға дейін ауытқуы болжанады. Ал күндіз-2 + 3-тен + 4-9-ға дейін жылиды.Жалпы бір айға арналған болжамдар алдын ала ертерек жасалады, сондықтан олар онкүндікке арналған болжамдармен нақтыланады. Жалпы, бір айға арналған болжамдар 68-73% - ға дәл келеді. Онкүндік болжамдармен нақтылаған кезде, олар әлдеқайда дәлірек, 80-90% сай келеді. Сондықтан синоптиктер уәде бермейді, синоптиктер болжайды. Ауа-райының ұзақ мерзімді болжамдарын шығару регламенті бар. Әр айдың әр 15-і күні осы айға болжам шығады, содан кейін ол қазірдің өзінде синоптикалық жағдай онкүндікке арналған болжамдармен нақтыланады.
- Ауа-райын болжау қай кезде оңай деп ойлайсыз: жазда ма, қыста ма? Соңғы кездері маусымдар бір ай алға жылжыған сияқты. Нағыз Қарлы қыс тек Қаңтарда келеді. Ал мамыр айында жаздың аптап ыстығы болады. Мұны қалай түсіндіруге болады?
- Жалпы, бізде қар түспей бізде қыс келді деп саналмайды. Мәселен, Алматы қаласы бойынша 30 қарашада қар түседі деп болжануда. Өткен жылы қараша айының соңында қар жатқан болатын. Алдағы қыстың болжамы бойынша қараша айының соңында желтоқсан айының басында Алматы қаласы бойынша қар түсіп, қыс келеді деп болжануда.
Мамыр айында температура фоны жиі көтеріледі делік. Бұл соңғы 10 жылдағы талдаудан туындайды. Мамыр айында ыстық ауа-райы жиі болды. Айталық, 2018 жылдың мамырында егер температура фоны нормадан төмен болса, қалған тоғыз жылда ауа температурасы нормадан жоғары болды. Сондай-ақ, мамыр айында қар жауады, ауа температурасы күрт төмендейді. Сондықтан синоптикалық жағдайға байланысты мамырдағы ауа температурасы жазда да, қыста да суық болуы мүмкін.
- Алматыдағы қыс тақырыбынан алыстай тұрсақ, биыл солтүстік өңірлердің тұрғындары солтүстік шұғыласын көрді. Оның пайда болу сипатын түсіндіріп, оның шынымен теріскей шұғыласы ма екенін түсіндіріп берсеңіз?
- Солтүстік шұғыласы шынымен де бірінші онкүндіктің ортасында Қазақстанның солтүстік, шығыс, орталық аймақтарында байқалды. Бірақ бұл құбылыс біздің Республикамыздың аумағында өте сирек кездеседі және Ресейдегі аймақтарда жиі кездеседі. Бұл геомагниттік әсерлердің, сондай-ақ күн геомагниттік белсенділігінің нәтижесі.
-Әңгімеңізге рақмет.
