Бүгін – Қазақстан Республикасының Конституциясы күні
1995 жылдан бері 30 тамыз елімізде Конституция күні ретінде тойланып келеді.
Ата заңымыздың 1-бабы бойынша Қазақстан – демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет. Мемлекеттің ең қымбат байлығы – адам мен оның өмірі, құқығы мен бостандығы, деп хабарлайды Almaty-akshamy.kz.
Тәуелсіз Қазақстанның төл Ата заңының тарихы 1993 жылдан басталады. Осы жылы еліміздің алғашқы Конституциясы қабылданды. Қазір қолданып жүрген екінші Конституция 1995 жылы қабылданды. Құжаттың жобасын әзірлеуге Қазақстанның заң саласындағы ірі тұлғалары, интеллектуал ғалымдар, саясаткерлер атсалысты.
Тәуелсіздігінің 30 жылында Қазақстан түрлі сын-қатерден өтіп, дамудың бірнеше кезеңінен өтті. Осы уақытқа дейін Конституция 1998, 2007, 2011, 2017 және 2019 жылдары реформаға түскен. 1998 жылғы реформа аясында құжаттың 19 бабына өзгерістер мен толықтырулар енгізілді. Президенттің, Сенат пен Мәжіліс депутаттарының мерзімі мен өкілеттіктеріне қатысты нақтылаулар болып, мемлекеттік қызметшілерге қойылатын жоғарғы жас шегі алынып тасталған болатын. Мәжіліс депутаттарын пропорционалды өкілдік жүйесі бойынша партиялық тізімдер негізінде сайлау тәжірибесі де осы 1998 жылғы түзетулерден кейін қолданысқа ене бастады.
2007 жылғы реформалық өзгерістердің қорытындысы бойынша, пропорционалды сайлау жүйесінің аясы кеңейіп, соның негізінде Үкімет жасақтау ісіне партиялық фракцияларды араластырудың тетігі енгізілді. Қазақстан халқы Ассамблеясы конституциялық мәртебеге ие болып, өз өкілдерін белгіленген квота санына қарай Парламент Мәжілісіне, Сенатына жібере бастады.
2011 жылғы өзгерісте Президенттің кезектен тыс сайлауын тағайындау мен өткізудің конституциялық негіздері қайта белгіленді. 2017 жылы Конституцияның 25 бабына 33 түзету енгізілді. «Қазақстан-2050» Стратегиясы, Бес институционалдық реформа ұғымдары осы реформадан кейін саяси айналымға шықты.
