Алматы дамуының ағымдағы сын-қатерлері аталды
Алматы басқа да қарқынды дамып келе жатқан қалалар сияқты урбанизацияның қиындықтарына тап болып отыр. Бұл туралы жалпы талқылау үшін Алматы қаласын дамыту орталығының сайтында жарияланған «Алматы қаласының 2025 жылға дейінгі даму жоспарының негізгі басымдықтары және 2030 жылға дейінгі орта мерзімді перспективалар» құжатында айтылған, деп хабарлайды Аlmaty-akshamy.kz.
Сын-қатерлер 4 санатқа бөлінген: әлеуметтік, экономикалық, инфрақұрылымдық, экологиялық.
Әлеуметтікке жататындары:
- Ел ішіндегі көші-қон есебінен халық санының жылдам өсуі: 5 жаңа алматылықтың 3-уі сырттан келгендер
- Қатынамалы көші-қон (күнделікті 400 мың. астам адам кіреді), қылмыс қатерлерінің өсуі
- Сырқаттанудың жоғары деңгейі, ҚР бойынша орташа қан айналымы жүйесінің аурулары деңгейінен орта есеппен 2,3 есе жоғары
- Әлеуметтік қызметтерге жоғары сұраныс
- Мектептерде 19,6 мың орын тапшы
- Мемлекеттік емханалар желісінің 60%-тен астамы
1,7 есе шамадан тыс жүктелген.
Экономикалық:
- 2015 ж. бері халықтың нақты табысының небәрі 2%-ке өсуі
- Жоғары инфляция (2022 ж. басынан бастап 8,8%), жоғары инфляциялық күтімдер сақталуда
- 380 мың немесе ересек алматылықтардың 25%-і әлеуметтік медициналық сақтандыруға қол жеткізе алмайды
- 10 қылмыстың 9-ын жұмыссыздар жасайды
- Көлеңкелі экономиканың елеулі үлесі – қаланың ЖІӨ-нің 28,3% (елдің ЖІӨ-нің 5,4%)
- Елдегі әрбір бесінші жұмыссыз жас Алматыда тұрады (14,4 мың адам).
Инфрақұрылымдық сын-қатерлер:
- Қала аудандарының өмір сүру сапасындағы теңсіздіктер
- Оңтүстік бөлігінде – білім беру (60%), мәдениет объектілерінің (85%) және саябақ аймақтарының (75%) шоғырлануы
- Солтүстік бөлігінде – өнеркәсіптік аймақтар, қоймалар, ескі тұрғын үйлер (61%)
- Күн санап өсіп келе жатқан көлік ағымы, кептелістер, 470 мың қалалық және 230 мың сырттан келетін автокөлік
- Инженерлік желілердің дамымауы
- Қала аулалары мен көшелерінің 1/5-не жарық орнатылмаған
- Электр желілерінің тозуы 65%, желілердегі жоғалту 14%
- Суық сумен қамтудағы жоғалту - 30%
- 40 мың.-нан астам адам сырттан әкелінетін суды пайдаланады
- Тұрғын үй қорының ескіруі 1,7 мың. астам ескі және авариялық үйлер (барлық КТҮ-нің 1/5-ке жуығы), онда шамамен 75 мың қала тұрғындары тұрады.
Экологиялық сын-қатерлер:
- Атмосфераның жоғары ластану индексі: 7 (5-ке дейін қалыпты)
- NO2 рұқсат етілген шекті мөлшерінен 2 есе, PM2.5 3 есе артуы
- Қалдықтар көлемінің өсуі, 430 мың тонна ҚТҚ-ның тек 17% қайта өңделеді
- Көгалдандыру бойынша әркелкілік
- Қала бойынша адам басына орта есеппен 12 ш.м., батыс және солтүстік-батыс аудандарда 5 - 7 ш.м /адам
- 4 млн. ағаштың 485 мыңы – 12% апаттық жағдайда және жағдайы нашар.
Құжат 2022 жылдың 1 шілдесіне дейін жалпы талқылауда.
